• Home
  • Genel
  • Sultan Vahdettin Atatürk için arama fermanı mı yoksa …

Sultan Vahdettin Atatürk için arama fermanı mı yoksa …

Soru :

Sultan Vahdettin Atatürk için arama fermanı mı yoksa ölüm fermanı mı çıkartmıstır? Aslında ben arama diye biliyorum ama üniversitede hocamız aksini söyledi. Doğrusu nedir?

Elif Çoban


Cevap :

Sözünü ettiğiniz belge bir ferman değil, bir irade-i seniyye veya emr-i hümayundur. Zira fermanın üslubu farklıdır. Burada bir onama (tasdik) işleminden bahsediliyor. Zaten padişahın idama mahkum etmesi diye bir şey olamaz; o Tanzimattan önceydi. Nemrut Mustafa Divan-ı Harbinde idama mahkum edilmiş olan M. Kemal ve arkadaşlarının rütbe ve unvanlarının kaldırılması (ref’) ve idamlarının onanması sözkonusu ediliyor. Zaten belgenin sonunda ele geçirildiklerinde veya teslim olduklarında yeniden muhakeme edilmek üzere mahkemeye sevklerinin istenmesi, meseleyi yeterince açıklıyor bence. İdam edilmesi istenen kişinin yeniden muhakeme edilmesi başka hangi anlama gelir? O zaman diyoruz ki, bu, mahkeme idam kararını gıyaben verdiğinden sözkonusu kişilerin yakalandıklarında veya teslim olduklarında hen yeniden yargılanacaklarını ve herhangi bir resmi sıfatlarının bulunmadığını bildiren bir padişah emridir. “İdam fermanı” olması, dediğim gibi, zaten mümkün değildir.

2 Comments

  • Mustafa Kemal

    13 Haziran 2011 at 14:10

    Hocam soruyu soranla bir alakan yok ama cevabınız için müteşekkirim.Ben Okuduğum yazarların fikirlerine katılarak Mustafa Kemali Anadolu’ya gönderenin Vahidüddin olduğuna inanıyorum ve birçok soruya cevap buldum ama daha ilkokulda bana öğretilen (ki kısmen yanlışmış) Vahidüddinin M. Kemal için Çıkartığı ölüm fermanı sorusuna cevap bulamamıştım. Aslında o zamanki umumi hal onu gerektiriyordu M. Kemale zaman kazandırmak içindi arkasından İstanbul hükümetinin olduğu belli olmasın diye yapıldığını düşünüyordum ama bu konuda biriyle tartışsam bu cevap ona yeteri kadar tatmin edici gelmeyecekti ama sizin bu yorumunuz (cevabınız) beni yeterince tatmin etti. Bunun için çok teşekkür ederim. Selam ve Saygılarımla…

    Cevapla
  • Maestro MaHzen SeZ

    9 Ocak 2013 at 00:31

    Bende üniversitede geçen sene Sultan Vahiduttin’in M. Kemal Paşa için ferman çıkardığını düşünmüyorum buna inanmıyorum dedim ve tartışma çıktı sonraki derse bir kaç belgeyle geldi, hocamın söylediğine göre belgelerde Atatürk için o zamanın Müftülük kararıyla, onayıyla, desteğiyle Sultan Vahidüttin tarafından ferman çıkarıldığı yazıyormuş. Belgeleri görsem de ben tatmin olmamıştım ancak bu cevabınız fikrimi, kanaatimi doğrular nitelikte olmuş çok teşekkürler Allah razı ola hocam.

    Cevapla

Bir cevap yazın