Soru :
Mustafa abi, Kayseri’den bir okurunuzum. Güvendiğim ve sevdiğim bır tarih yazarı olarak merak ettığim bır soruyu size sormak istedim. Okudugum bir kitapta Osmanlı padişahlarından hiçbirinin Hacca gitmedigi yönünde bir bilgi vardı. Ne kadar doğru? Bu konuda beni aydınlatırsanız çok sevinirim. Teşekkürler.
Mehmet Taş

---

Cevap :
Doğrudur, gitmek için teşebbüs edenler olmuşsa da (II. Osman gibi), padişahlardan hiçbirinin Hacca gittiğine dair tarihi bir bilgi yok elimizde. Hatta erkek hanedan üyeleri, yani şehzadeler arasında da yok (Cem Sultan hariç). Bu gerçekten tarihçilik için çözülmesi müşkil bir problem. Mekke ve Medine’ye o kadar yatırım yapmalarına, dinlerine, peygamberlerine o kadar saygı duymalarına rağmen neden gitmediler? Somut bir açıklama bulamıyoruz. Ancak bazı yorumlar yapılabilir. Başkenti uzun süreliğine bırakmanın riski, güvenlik gerekçesi vs. Yine de neden? sorusunu henüz cevaplandıramadığımızı itiraf etmeliyiz. Belki günün birinde somut bir veri veya açıklama çıkar karşımıza.

Not 1) II. Selim’in kendisini Kabe’de gösteren bir minyatürü için bkz. benim “Osmanlı’nın Mahrem Tarihi” (Timaş) adlmı kitabıma.

Not 2) Bu konuda başkalarınınkiyle birlikte kendi yorumum için “Büyük Osmanlı Projesi” (Timaş) adlı kitaba. (Sitede de ilgili yazıyı bulabilirsiniz.)