Soru
Öncelikle Pazar günü Zaman gazetesindeki yazılarınızı büyük bir heyecan ile okuyorum. Ben 19 Mayıs Üniversitesi tarih bölümünde okuyorum ve yazılarınız bölümüm açısından çok faydalı oluyor. Bir sorum olacaktı: Yıldırım Bayezid’in gerçek ölüm sebebi nedir? İntihar mı yoksa esir hayatına daha fazla dayanamayarak vefat etmesi mi? Bu konu ile ilgili hangi kaynakları önerirsiniz?
Emine Hasbaş
Cevap
Üzerinde çok spekülasyon yapılan bu konudaki kafa karışıklığının sebebi, her iki görüşü de
savunan tarihçilerin varlığıdır. İntihar tezini daha çok ilk Osmanlı kroniklerinin dile getirmesi ilginçtir. İntihar tezini savunanlar içinde Aşıkpaşazade, Neşri, Oruç Bey, Lütfi Paşa ile biraz kapalı olmakla beraber Hadidî bulunmaktadır. Ancak bunlar olayın içinde bulunmamışlardır. Timur cephesindeki tarihçiler ise hastalığını türü konusunda farklı düşünseler de ağız birliği ederek hastalıktan öldüğünü yazarlar. Bunlar Yezdî, Şamî, Behiştî gibi tarihçilerdir. Osmanlı tarihçilerinden Müneccimbaşı da hastalık görüşünü savunur. Ayrıca Hammer inme indiğinden söz eder. Ayıca o devre yakın Osmanlı kaynaklarından Şükrullah, Karamani Mehmed Paşa ve Enverî ve İbn Arabşah ise intihardan söz etmezler. Benim kanaatim de Timurlu tarihçilerin dediği gibi kahır ve hastalıktan ölmüş olduğu yönündedir. Ayrıca Yıldırım’ın eşi, Sırp despotunun kız kardeşinin Timur’un karşısında çırılçıplak oynatıldığı da her iki tarafa atılmış bir iftiradır.
(İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, cilt I, s. 316 ve 320-321.)
5 Comments
Mukremin
15 Mayıs 2011 at 23:14Aynen bende katiliyorum, benim anlamadigim sey bazi ismini vermeyecegim, tarihciler cok kesin konusuyor bu konular hakkinda. Yildirimin sirp esi dolayisiyla icki alemlerine alistigini, ayni sey IV Murad icinde soyleniyor.
Bende cok soru yonelttim, ama suana kadar yayinlanmadi.
tarkan
17 Mayıs 2011 at 12:37Uzun zamandır Timur ve Yıldırım Bayezid’i araştırıyorum. Osmanlı Kroniklerinde Yıldırım’ın intiharı ile ilgili bölümler oldukça yoruma açıktır. Net olarak intiharına delil teşkil etmez. Fakat Timur lu tarihçilere itibar etmek gerek çünkü onlar olaya ve rivayetlere daha yakındırlar.Zira Yıldırım Timur’un elinde esirdir. Doğru bilgiler onlardadır.Osmanlı kaynakları ise rivayet ve duyumlara dayalıdır. Yine de açık seçik intihar etti kelimesi geçmez. Ahiret hazırlığın gördü ,kendi kaydını gördü gibi yoruma açık ifadeler mevcut…
Mukremin
18 Mayıs 2011 at 10:08Mustafa bey, acaba Halil Inalcikin yazdigi son kitabini yorumlarmisiniz. Ickili meclisleri felan arastirmislar, tabiki bunlar sadece siire dayali bilgiler. Okdunuzmu? veya okuyan arkadaslar varsa.
malkocoglu
19 Şubat 2012 at 17:24evet DOGRU YILDIRIM BAYAZID HAN HASTALIGINDAN VEFAT ETMIS AMA ISKENDER PALA SAH VE SULTAN KITABINDA OSMANLININ TURK KADIN ALMAMASI SEBEBINI BOYLE YORUMLAMIS YILDIRIM BAAYZITIN ESI TIMURA ESIR DUSUNCE SOYUNDURULUP DANS ETTIRMIS BUNUN ICIN PADISAHLAR TUK KADINLARIYLA EVLENMEMIS BUNU NASIL YORUMLUYORSUNUZ HOCAM
Tarık
11 Ocak 2013 at 19:14Malkoçoğlu,iskender pala yıldrımın eşininde türk olduğunu söylemişti.halbuki sırp despotunun kızıdır ve sırpdır.İskender pala kadar spekülatif bir tarihçi görmedim!kitabında yavuzun elçileri uçurumdan attığını ve kafataslarıyla içki içtiğiniğ söylüyor o adama değil Mustafa Armağan’a,Ahmet Şimşirgil’e inanın!